سخنرانی ماهانه گروه اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان- انستیتو روانپزشکی تهران؛ این سخنرانی با عنوان «برآورد اندازه جمعیت مصرف تزریقی مواد در کشور به روش مکان یابی جغرافیایی» توسط دکتر حمیدرضا فتحی، پزشک و متخصص مطالعات اعتیاد و دبیر شورای هماهنگی پیشگیری، درمان و کاهش آسیب اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ از ساعت ۱۰ تا ۱۲به همت گروه اعتیاد دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران به صورت آنلاین و حضوری در تالار دکتر سیاسی دانشکده برگزار گردید.

در این سخنرانی به مسائل زیر اشاره شد:
در مباحث مربوط به اختلال مصرف مواد بر اساس الگوی سطوح مختلف پیشگیری، افراد جایگاه های مختلفی در این سطوح دارند و می‌توانند از خدمات مربوطه از هر رده از پیشگیری نخستین، اولیه، ثانویه و در نهایت ثالثیه بهره مند شوند و یا در میان این سطوح مختلف جابجا گردند.
نظام سلامت کشور ایران از سال ۱۳۸۱ برنامه های هشت گانه کاهش آسیب اعتیاد را طراحی نمود که عمده خدمات آن در مراکز گذری یا مراکز کاهش آسیب به انجام رسیده است. همچنین، گروه های سیاری نیز از این مراکز با مراجعه به محل تجمع مصرف کنندگان بی خانمان (پاتوق¬های مصرف مواد) به¬صورت فعال خدمت رسانی می¬کنند. تعداد و قالب این¬گونه مراکز در گذر زمان نوساناتی داشته است که احتمالاً عامل این پدیده به مسائل اقتصادی و تغییر سیاست گذاری دست اندرکاران امر مرتبط باشد.
تشکیل این مراکز نقش به سزایی در کاهش آسیب های اعتیاد خصوصاً در زمینه کاهش شیوع بیماری هایی عفونی همچون (HIV/AIDS) که از طریق تزریق مشترک و رفتار های پرخطر جنسی منتشر می شود، داشتند. با توجه به ماهیت سیال بودن پاتوق های مواد، و انجام مداخلات انتظامی مثل طرح نجات برای پاکسازی این مراکز، بعد از مدتی برخی از مراکز دستخوش تغییرات ماهیتی و درونی شدند و این موضوع باعث نگرانی نظام سلامت شد. در این زمینه سه فرضیه وجود داشت. این سه فرضیه عبارت بودند از اینکه:
۱. احتمالا تعداد مددجویان گروه هدف این خدمات کاهش یافته است.
۲. در گذر زمان با کاهش کیفیت خدمات، رغبت مددجویان جهت مراجعه و درخواست خدمات از بین رفته است.
۳. خدمات به درستی در دسترس مددجویان نمی باشد.
در نتیجه با همت گروهی از متخصصین، کارشناسان و دست‌اندرکاران سیاست گذار، مطالعه ای طراحی و موضوع بررسی شد.
پس از اجرای مطالعه آزمایشی (پایلوت) در سال ۱۳۹۶، مطالعات کشوری با حمایت شورای اجتماعی وزارت کشور و به سفارش دفتر سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد و مرکز مراقبت از بیماران مبتلا به اچ آی وی دانشگاه کرمان، در دو مقطع زمانی سال¬های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ در سطح شهرهای کشور اجرایی گردید. این مطالعه در سال ۱۳۹۷، ۴۷ درصد جمعیت شهری و در سال ۱۳۹۹ ، ۵۳ درصد این جمعیت را تحت پوشش قرار داد. طبق دستورالعمل اجرایی مطالعه، لیست مرجعی از پاتوق¬های مواد و ساعات اوج آنها تهیه شد. تیم های اجرایی پروژه جهت تهیه لیستی از پاتوق های موجود مواد به جمع آوری داده ها از کارکنان مراکز کاهش آسیب، و سپس مصرف کنندگان مواد، و مطلعین محلی حاضر در پاتوق های شناسایی شده پرداختند.
در این مطالعه مشخص شد که به¬طور متوسط به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در شهرهای مورد بررسی، به طور متوسط ۴۷ نفر مواد را به روش تزریقی و در داخل پاتوق ها، مصرف می کردند. این مطالعه با تحلیل های مبتنی بر موقعیت مکانی پاتوق های مصرف و مراکز ارائه خدمات، پیشنهاد دادکه با حذف مراکز فاقد پوشش کافی و تخصیص بودجه آنها به سایر مراکز، و راه اندازی مراکز جدید در مناطقی که دسترسی به مراکز کاهش آسیب وجود ندارد، می-توان تا چهار برابر هزینه های خدمت به مخاطبین این مراکز را کاهش داده و دسترسی افراد نیازمند را افزایش داد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید از طریق آدرس ایمیل hamid.fathi.۷۴gmail.com با مسئول طرح مکاتبه داشته باشید.