ابهام در همه‌گیری کرونا دانلود فایل
تالیف و گردآوری: دکتر مریم رسولیان و دکتر نوشین خادم الرضا؛ اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران
چند ماه قبل هیچ‌کس تصور نمی‌کرد که خوردن شام در رستوران، یا در آغوش گرفتن یک دوست نزدیک موقعیت‌هایی هستند که ازما گرفته خواهند شد. تغییرات گسترده زندگی روزمره در دوران کرونایی تنش‌هایی را برای همه‌ی افراد به همراه دارد. در این شرایط ، واکنش افراد بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و انطباقی ، منابع حمایت اجتماعی و روابط بین‌فردیشان متفاوت است، یکی از منابع استرس در این روزها ابهام و عدم قطعیت در زندگی و برنامه‌های آتی است. ابهام از سخت‌ترین تجربیات بشر و منشأ ترس و اضطراب در او است. در این شرایط ، خرافات و شایعاتی که در جهت رفع ابهام و حرکت به سوی قطعیت باشند نیز زمینه بروز پیدا می‌کنند. ترس و اضطراب، تهدیدی بالقوه برای خوب بودن و احساس امنیت است، که اگر حل و فصل نشود، درد روانی به صورت اضطراب و افسردگی و یا دردهای جسمی ایجاد میکند.
وقتی ابهام درزندگی جاری است ،آدم ها بیمناک می شوند و سعی در رفع ابهام از طریق یافتن پاسخ برای سوالات بی‌پاسخ و پرابهام دارند: ویروس با بدن ما چه میکند؟ چگونه شغل و زندگی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ چه موقع زندگی به حالت قبل بر‌می‌گردد؟ این شرایط برای افراد با ویژگی‌های شخصیتی وسواسی که نیرو و اراده‌ی خود را در جهت کنترل و قطعیت سازمان‌دهی می‌کنند، در تضاد آشکار است و زندگی را برای این گروه از افراد سخت‌تر میکند. افراد وسواسی با برنامه‌ریزی دقیق و توجه به جزئیات سعی در تبیین و کنترل همه‌ی جانبه ی امور دارند و تحمل ابهام در آنها کمتراست ، در شرایط مبهم و نامشخص نگرانی‌های افراد وسواسی افزایش یافته و برای دستیابی به آرامش، نیازبیشتری به یافتن پاسخ برای سوالات فراوان خود و ایجاد کنترل بر شرایط موجود دارند.
منظور از تحمل ابهام این است که فرد در شرایط جدید تا چه اندازه احساس تهدید و خطر میکند. تحمل پایین ابهام ، می‌تواند در مواجهه فرد با منابع و شرایط استرس‌زا دشواری هایی را ایجاد کند. افرادی مانند شخصیت‌های وسواسی و پارانویید که دارای تحمل پایین‌تری برای ابهام هستند به ایده‌های قبلی و همیشگی خود پایبندترند ،انعطاف پذیری کمتری از خود نشان می‌دهند و ارزیابیشان از موقعیت مبهم بیشتر تهدیدکننده است. این گروه دچار اضطراب و درگیری ذهنی بیشتری می‌شوند،در حالیکه تحمل بالای ابهام با افزایش انعطاف‌پذیری، خلاقیت و ابتکار ارتباط دارد.
بیان روانی ابهام، اضطراب است
اگر چه دنیا مدام در حال تغییر است و بشر نمی‌تواند آن را ثابت نگه دارد، اما نیاز بشر برای کنترل و ایجاد ثبات درجهان، قدمتی به اندازه تاریخ بشر دارد. تلاش انسانها در مواجهه با تغییرات غیرقابل پیش‌بینی جهان، نظم و ترتیب دادن به تغییرات در جهت درک ، فهم ، توجیه منطقی و کسب مجدد کنترل است. سال‌ها تلاش موفقیت‌آمیز دانشمندان برای تسلط و کنترل بر طبیعت و قابل پیش‌بینی بودن وقایع، با همه‌گیری ویروس کرونا دچار تزلزل شده است. بعضی وقایع طبیعی مانند کسوف یا خسوف نسبت به زلزله و یا همه‌گیری بیماری‌ها، بیشتر قابل پیش‌بینی هستند. اما اهمیت این رخدادها جدا از این که به چه میزان قابل پیش‌بینی هستند یا نیستند، در این است که نظم و سبک حاکم بر زندگی روزمره را کاملا تحت تأثیر خود قرار می‌دهند.
بحران‌های جهانی (پاندمی‌ها) نیز از انواع غیرقابل پیش‌بینی مشکلات هستند. در همه‌گیری ها دلایل بسیاری برای تجربه‌ی فشارهای روانی وجود دارد مانند: ترس و عدم قطعیت، تغییر در درک بشر از خطر و زیان عامل بیماری‌زایی که نادیدنی است ، نامحسوس، قدرتمند ، غریب و رازآلود است ، علایم اختصاصی ندارد ، با تاخیر درتشخیص همراه است و نیاز به جداسازی و قرنطینه راایجاد می کند .همچنین ، توصیه‌های محدود کننده‌ی پیشگیری ، نبود درمان مؤثر و قطعی، انتشار سریع بیماری، همراهی بیماری با ترس، خشم و انگ و موج غیرعادی نیاز به خدمات پزشکی، همه و همه سبب شده تا مردم و کادر درمان تحت فشار شدیدی قرار گیرند.
چگونه می توان این دنیای وارونه را بهتر مدیریت کرد؟
ادراک موقعیت ابهام از علایم اساسی تجربه بلایاست، بخصوص در همه‌گیری جهانی کرونا، برای کاهش بار منفی ناشی از این شرایط جهانی مقابله همگانی مردمی که درگیر هستند، در انسجام اجتماعی و حفظ سلامت روان مردم و نیزاحساس کنترل بر شرایط ،بسیار کمک کننده است. این مشارکت همگانی ،تاب آوری، حس امنیت و موثر بودن را افزایش می‌دهد. در کنار این مشارکت ،وجود حمایت‌ها و منابع اجتماعی، دلبستگی و احساس تعلق اجتماعی و ارتباط مناسب بین فردی در غلبه بر این ناامنی و درد روانی نقش به سزایی دارد. وقتی مردم مشکلی را همگانی می‌بینند و همه با هم بعنوان یک واحد در برابر آن قد علم می‌کنند، تاب‌آوری و سرسختی آنان افزایش می‌یابد، حل مسئله شیوه‌های موفق‌تری پیدا میکند و رفع مشکل و نیز توانایی مقابله با استرس به صورت جمعی احساس توانمندی بالاتر و پیروزی بیشتری به همراه دارد. مقابله جمعی با بلایا احساس خوشایند مؤثر بودن ایجاد میکند ، زیرا اعتماد بیشتر می‌آفریند. مشارکت عمومی در کنترل همه گیری می‌تواندتحمل ابهام را افزایش داده و رنج روانشناختی ناشی از آن را کاهش دهد.
راهبردهای مقابله‌ای سالم
در ادامه تعدادی از راهبردهای مقابله‌ای سالم برای مدیریت استرس و اضطراب ناشی از ابهام در طول همه‌گیری، بیان می‌شود:
1- از خودتان شروع کنید، هیچ چیز مهم‌تر از خود مراقبتی نیست. هنگامی که دور و بر شما افرادی مضطرب وجود دارند بهترین راه سالم ماندن و کمک به خودتان و آنها استفاده از روشهای پیشگیری و مراقبت است. به نیازهای جسمی خود، مثل خواب، خوراک و فعالیت فیزیکی توجه داشته باشید و از هرآنچه شما را آرام می کند کمک بگیرید. همواره بیاد آورید که همه‌ی ما باهم درگیر این همه‌گیری هستیم.
2- اضطراب های خود و اطرافیانتان را قضاوت نکنید، به خودتان آسان بگیرید، در وضعیت غیر معمول این روزها خودتان را به خاطر اضطراب و غمگینی تان سرزنش نکنید، حس هایتان را تایید کنید و در مورد مدیریت آنها فکر کنید. همه کارها به تعویق افتاده است و می‌تواند سبب ناامیدی شود و اگر کسی را نیز از دست داده باشید این حس‌های شما بسیار شدیدتر است، اما حس‌های خود را بپذیرید و از آنها نترسید، خوش‌بین باشید و بدانید: همه مردم این کره خاکی در تحمل این درد و رنج سهیم هستند.
3- از طریق فضای مجازی متصل و مرتبط بمانید، پیام اصلی فاصله گذاری اجتماعی این است: فاصله فیزیکی همراه با اتصال اجتماعی. ملاقات‌های مجازی برای ایجاد ارتباط،همدلی و شفقت کمک کننده است دراین دوران بیش از هرزمانی به یکدیگر نیازداریم و اگر نمیتوانیم در محیطی با هم باشیم مهم است که از طریق رسانه های اجتماعی و تماس های صوتی و تصویری با هم مرتبط بمانیم. تکنولوژی راه خوبی برای برقراری اتصال است.
4- پذیرش را تمرین کنید، سعی کنید با عدم توانایی در کنترل چیزهایی که تا به حال به راحتی کنترل می‌کردید کنار بیایید. ثابت ترین چیز در جهان تغییر است و سخت است که ساختار ذهنی تان را با این تغییرات و بی کنترلی تطابق دهید، اما شما می‌توانید تمرکزتان را بر امور قابل کنترل بگذارید، با تفکر مثبت آغاز کنید و مثلا با تماس با یک دوست، ورزش روزانه، پختن غذا یا ضدعفونی کردن محیط زندگی تان کنترل را به دست بگیرید.
5- بر حقایق تمرکز کنید، فقط منابع خبری مورد اطمینان را مرور کنید، به شایعات توجه نکنید وگرنه دردایره‌ای از افکار فاجعه آمیز گرفتار خواهید شد.
6- از گرفتن اطلاعات بیش از حد اجتناب کنید:آگاه بمانید اما در تمام روز اخبار نخوانید، چند منبع اطلاعاتی معتبر پیدا کنید و تصمیم بگیرید که در چه ساعت هایی از روز آنها را مطالعه کنیدو به تصمیم خود پایبند بمانید.
7- از زندگی لذت ببرید، هرچند در موقعیت سختی قراردارید اما می‌توانید از زمان‌هایی در روز برای خندیدن و لذت بردن بیشتر از زندگی استفاده کنید. خوشی‌های کوچک را پیدا کنید، بیشتر با عزیزانتان در تماس باشید. فیلم های خنده دار ببینید؛ همه شما به این لحظات گرم و لذت بخش نیاز دارید.
8- برای آنچه دارید شکرگزار باشید، درمورد چیز هایی که دارید فکر کنید و سپاسگزاری خود را بیان کنید، از دوستان و خانواده خود قدردانی کنید و قدردانی آنها را هم بپذیرید. همه این ها حال شما را خوب می کند.
9- کنترل خود را بر آنچه که می توانید مهار کنید نگه دارید و امیدوار و خوش بین باشید، بر آن قسمت از زندگی روزمره خود که می‌توانید مانند قبل نگاه دارید تمرکز کنید یا یک روتین جدید بر اساس شرایط فعلی درست کنید. این به شما کمک می کند که در طول روز دچار سردرگمی نشوید و در راه اهداف خود پیش بروید. چیزهایی را که روزی آرزو داشتید وقت بیشتری برای انجام آنها پیدا کنید هم اکنون انجام دهید. مثلا یک رمان بخوانید یا کمدهایتان را مرتب کنید و از وقتی که در اختیار شماست لذت ببرید. از کلمات و مفاهیم "آماده و مجهز باشید" بجای" نگرانی" یا "ذخیره سازی و احتکار" استفاده کنید، به خود یادآوری کنید که موقعیت سخت کنونی تمام می‌شود زیرا زمان همواره به کمک بشر می آید و نیز بدانید که عده زیادی از مردم خوب و سالم خواهند بود، بدنبال یافتن معنا، افزایش مهربانی و سخاوت باشید و بدانید : قبل ازاین هم اپیدمی هایی وجودداشته و مردم باآن مواجه شده و قوی تر شده اند.
لازم به ذکر است که همه‌گیریها، می‌توانند هم در جسم و هم در روان افراد بیماری ایجاد کنند، عدم اطمینان، شک و ابهام قابل سرایت است و سبب ایجاد ترس و ناخوشی در همه افراد جامعه می‌شود، اما هرچه تحمل ابهام بیشتر باشد خلاقیت، انعطاف پذیری و ابتکار افزایش می‌یابد. تحمل عدم قطعیت امری لازم برای بشر است زیرا تنها امر قطعی دنیا عدم قطعیت است.
جمله بی قراری‌ات ازطلب قرار توست - طالب بی قرار شو تا که قرار آیدت